Câu cảm thán là gì?

Khi để mô tả, bộc lộ cảm xúc hay nhấn mạnh ý nghĩa câu nói cho người đọc, người nghe chúng ta thường sử dụng câu cảm thán. Loại câu này chỉ sử dụng trong những trường hợp cụ thể và không dùng nhiều như câu trần thuật.

Định nghĩa câu cảm thán

Câu cảm thán là loại câu dùng để mô tả, biểu lộ cảm xúc mà người viết, người nói muốn bày tỏ như đau buồn, giận dữ, phấn khích, vui vẻ, phẫn nộ, ngạc nhiên, chua sót, kích động…. Và kết thúc câu cảm thán thường sử dụng dấu chấm than để nhấn mạnh ý kiến đó.

Những dấu hiệu nhận biết câu cảm thán 

• Những câu có các dấu hiệu dưới đây giúp bạn nhận biết đó là câu cảm thán gồm: 
• Khi xuất hiện các từ, cụm từ như than ôi, chao ôi, ôi, chao, hỡi ơi, ông ơi, bà ơi, con ơi, quá, lắm…
• Khi kết thúc câu là dấu chấm than. 
• Đôi khi có thể không phải những dấu hiệu trên cũng có thể là câu cảm thán, tùy vào câu chuyện và cách sử dụng kiểu liên kết câu của tác giả.

Những chức năng chính câu cảm thán

• Không phải bất kỳ trường hợp nào ta cũng sử dụng câu cảm thán được, vì nếu sử dụng không đúng mục đích sẽ ảnh hưởng đến ý nghĩa và mức độ nghiệm trọng của câu chuyện, lời nói đó. 
• Câu cảm thán dùng để nói lên ý kiến cá nhân của người viết, người đọc mà ý kiến đó mang nghĩa bộc lộ cảm xúc thật về sự vật, sự việc đó.
• Nó giúp người đọc hiểu được những câu nói, lời văn đó là cảm xúc và cao trào của bài văn.
• Dùng để cảm ơn người khác về sự giúp đỡ lớn lao hay không thể diễn tả hết ý nghĩa của câu nói.
• Dùng để bộc lộ nỗi buồn khi thất bại hoặc mất đi một điều quý giá nhất mà ta có.
• Để nói lên điều bất ngờ mà mình gặp qua trong cuộc sống.
• Lưu ý khi viết văn bản, hợp đồng thì không nên sử dụng câu cảm thán.

Ví dụ sử dụng câu cảm thán 

Để giúp các bạn có cái nhìn tổng quát về câu cảm thán, mình sẽ cho nhiều ví dụ về loại câu này trong giao tiếp và trong thơ văn. Và cần lưu ý câu cảm thán với câu cầu khiến tương đối giống nhau về cách sử dụng.

Ví dụ câu cảm thán trong giao tiếp

Ví dụ 1: Anh hai vẽ bức tranh phong cảnh đẹp quá!

Câu trên có nghĩa là bộc lộ cảm xúc khi thấy một bức tranh đẹp.

Ví dụ 2: Than ôi! bệnh corona làm ảnh làm cha con mất việc rồi.

Biểu lộ nỗi buồn khi người cha, người chồng bị mất việc làm.

Hoặc câu nói “ toang thật rồi ông giáo ạ!” là một trong 12 câu nói hot nhất mạng xã hội 2019 là một câu cảm thán.

Ví dụ trong văn học

Một đoạn trong bài thơ Tổ Quốc của Tố Hữu có viết:

Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi! 

Rừng cọ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt.

Nói lên vẻ đẹp thiên nhiên của tổ quốc như rừng cọ, đồi chè và đồng xanh.

Kết luận: Câu cảm thán giúp người viết, người nói biểu lộ cảm xúc hay tâm trạng của mình cho người nghe, người đọc.